Wycieczka przez Puszczę Kampinoską: „Kacapską Drogą” z Granicy do Granicy.

Puszcza Kampinoska o każdej porze roku jest inna, szczególnie pięknie wygląda jesienią. W tym roku mamy wyjątkowo piękną Złotą Jesień, drzewa przybierają intensywne kolory, liście złocą się i mienią w ostatnich promykach słońca. Późną jesienią często tańczą w deszczu. W zimę Puszcza niczym „śpiąca królewna” zapada w długi zimowy sen, żeby na wiosnę obudzić się na nowo, w lato dojrzewa i cieszy nasze oczy.

Bardzo często swoje wyprawy rowerowe rozpoczynam właśnie w Granicy. Jest tam bardzo duży parking, można bez problemu zostawić samochód i wyruszyć na wycieczkę. Sama Granica ma już bardzo dużo do zaoferowania, przepiękna „Chata Kampinoska”, „Skansen Budownictwa Puszczańskiego”, wieża widokowa, cmentarz wojskowy, „Dom pracy twórczej”

Wyruszam żółtym szlakiem na północ w kierunku Demboskich Gór -„Kacapską Drogą”.

„Kacapska Droga” to jeden z najpiękniejszych bagiennych szlaków w zachodniej części Puszczy Kampinoskiej. Na krótkim odcinku można zobaczyć „puszczę w pigułce” czyli wszystko co jest w puszczy najpiękniejszego. Najpierw wędruje się przez sosnowy starodrzew biegnący przez pas wydmowy a następnie schodzimy nieco niżej do pasa bagiennego. Szczególnie pięknie musi tu być wiosną, kiedy kwitną kaczeńce i wszędzie jest dużo wody. Po drodze mijam najbardziej urokliwą kapliczkę jaką widziałam w Puszczy Kampinoskiej.

Docieram do Kanału Łasica,  nad którym powstał nowy urokliwy drewniany mostek. Gdybym miała książkę to mogłabym spędzić na tym mostku cały dzień. Świeci piękne słońce, aż chce się zatrzymać czas, ciągle mam uczucie, że go kradnę, żeby wyskoczyć na rower.

Moja ulubiona wiatka piknikowa – Demboskie Góry – często tu jem drugie śniadanie. Dziś kabanosy, papryka i suszone śliwki i oczywiście gorąca kawa z termosu. Tutaj zmieniam kolor szlaku na czerwony i jadę w kierunku „Zamościńskiej Drogi” przez miejscowość Cisowe.

Cisowe to jedna z osad zwanych budami. Założona wśród lasu w końcu XVIII wieku Zamieszkiwali ją budnicy, w zamian za wycinanie lasu zwolnieni od pańszczyzny. Później wioska przekształciła się w wioskę rolniczą, ale na bardzo słabych gruntach uprawa nie była tu łatwa. Teraz wioska jest praktycznie wyludniona, ziemię wykupił Park. W miejsce zabudowań powraca las, częściowo sadzony przez leśników, częściowo z samosiewu.

Udało mi się po drodze spotkać pasące się na pastwisku krowy, coraz rzadszy widok. Ostatnio częściej widzę łosia niż krowę. W Lesznie i w okolicach pola uprawne gospodarze podzielili na działki i sprzedali pod budowę domków jednorodzinnych. Coraz bardziej zbliżamy się do Stolicy. Dobrze, że jeszcze w sumie nie tak daleko od domu mogę podziwiać takie widoki. Tak bardzo kocham wieś.

Opuszczam las po prawej stronie zaraz przy wyjeździe z lasu biegnie „Zamościńska Droga”. Kieruję się w kierunku „Rzepowej Góry”, jak nie pomylę drogi, co często mi się zdarza to powinnam wyjechać przy Kanale Łasica.

Zaskakuje mnie fenomen tej miejscowości. Jestem w Zamości już któryś raz i za każdym razem na nowo odkrywam jej piękno. To jest zdecydowanie najbardziej urokliwa wioska w całej Puszczy Kampinoskiej. Jest tu wszystko: las, woda, zwierzęta, staw, przepiękne kapliczki, ziemianki, opuszczone domostwa, Kanał Łasica i szumią wierzby.

Jednak się udało, dotarłam do Kanału Łasica i „Kacapskiej Drogi”– tylko książki brak. Posiedzę trochę i nacieszę się widokiem. Bardzo lubię wodę, uspokaja mnie, bardzo się wtedy wyciszam. Czas wracać do domu.

“Śpijcie Żołnierze”

“Ci co w tych mogiłach cichutko śpią to żołnierze polscy są. Po zgiełku bitew, trudach i znoju tu spoczywają w wiecznym pokoju. Imiona Ich, a nazwiska jakie ? Dla wszystkich jedne, dla wszystkich jednakie. To bohaterzy, to nieśmiertelni. Część Im i chwała na wieki !”

Autor nieznany

„Chata Kampinoska” to drewniany dom którego właścicielem był Tomasz Połeć. Został postawiony w 1911 r. z budulca stuletniej większej chałupy. Architektura chaty jest typowa dla puszczańskiej wsi przedwojennego okresu. Wewnątrz domu są trzy izby. Pełniły funkcję mieszkalno-kuchenną. Jedynym opałem było drewno. Niegdyś pozyskiwało się go jako zapłatę za prace porządkowe w lesie.

Przed II wojną światową wieś Granica liczyła 40 gospodarstw, Zabudowa miała charakter “ulicówki”, co oznacza ustawienie domów po jednej lub dwóch stronach jedynej drogi we wsi, co wyglądem przypominało ulicę w mieście.

Do czasów wojny wszystkie budynki były pod strzechą. Poszycie zmieniano co 10-15 lat. Do krycia dachów nadawała się słoma żytnia, prosta ze zboża ręcznie młóconego. Każdy gospodarz sam wiązał słomę w snopki na strzechę. Niezbędnym elementem w każdej zagrodzie była studnia z żurawiem.

W chacie Połcia mieszkali rodzice z ośmiorgiem dzieci. Dom był z zewnątrz bielony wapnem jeden raz w roku przed Wielkanocą, Do bielenia ścian wewnątrz budynku dodawało się do wapna klej stolarski, co zapewniało większą trwałość. Podłogi, okiennice i drzwi są z surowego drewna. Kuchnia i piec chlebowy wykonane są z cegły wiązanej gliną z domieszką soli kuchennej.

*Źródło : Fragment wywiadu z Barbarą Szulczyńską prezesem Stowarzyszenia-Towarzystwo Kampinoskie umieszczonego w Kwartalnik Kampinoskiego Parku Narodowego numer 3(83) 2015 “Puszcza Kampinoska” str. 4-5

Na pewno powrócę na ten szlak wiosną, jak będą kwitły kaczeńce i koniecznie zabiorę ze sobą książkę.