Malta wyspa rycerzy św. Jana: atrakcje, zabytki, ciekawe miejsca.

Początki Suwerennego Rycerskiego Zakonu Szpitalników św. Jana z Jerozolimy, z Rodos i z Malty sięgają średniowiecza. W 1070 r. włoscy kupcy z Amalfi założyli w zdobytej przez Turków Jerozolimie szpital imienia św. Jana Chrzciciela przeznaczony dla ubogich i pielgrzymów. Prowadzili go mnisi noszący ośmioramienny krzyż amalfitański. W 1085 r. podczas I krucjaty, utworzyli oni zakon rycerzy św. Jana. Po odbiciu Jerozolimy w 1099 r. kontynuowali leczenie chorych i rannych. W 1113 r. Stolica Apostolska nadała im status niezależnego zakonu religijnego, powszechnie zwanego szpitalnikami. Rycerze wywodzili się ze szlachty europejskiej, składali śluby ubóstwa, posłuszeństwa i czystości, podlegali dyscyplinie wojskowej. Pochodzili z różnych krajów, podzielenie więc byli na osiem narodowości (tzw. języków- langues): Włochy, Francję, Prowansję, Owernię, Kastylię i León, Aragonię, Niemcy i Anglię. Na trasie pielgrzymek z Włoch do Ziemi Świętej zakładali kolejne szpitale, które charakteryzowało nowoczesne podejście do kwestii higieny i wysoki standard leczenia.

Kiedy w 1291 r. wojska muzułmańskie podbiły Ziemię Świętą, kawalerowie szukali schronienia na Cyprze. Dzięki ofiarności hierarchów i pacjentów parę lat później kupili wyspę Rodos. Przez 200 lat protekcji szpitalnicy przesiedli się z koni na okręty i przekształcili wyspę w jedną z najgroźniejszych potęg morskich średniowiecza.

Po przejęciu jej przez Turków w 1522 r. kawalerowie osiedlili się na Malcie. Zarządzali tutejszym archipelagiem aż do przybycia Francuzów w XVIII w/ Bronili Cesarstwa przed inwazją innowierców, ekspansją imperium osmańskiego. Tak Malta znalazła się w centrum konfliktu między dwiema religiami (islamem i chrześcijaństwem) oraz kulturami (Wschodem i Zachodem). Po odparciu Turków podczas Wielkiego Oblężenia (1565 r.) szpitalnicy zyskali miano „zbawców Europy”, a wraz z nim – bogactwa i honory.

Gdy minęło zagrożenie tureckie, morale w zakonie podupadło, rycerze zajęli się piractwem, handlem i bójkami. Wygonieni z Malty przez Napoleona w 1786 r. szukali schronienia w Rosji i we Włoszech, aż utworzyli główną siedzibę w Rzymie. Zakon istnieje do dziś i zajmuje się pomocą humanitarną. Jego cele najlepiej obrazuje symbolika cnót rycerskich zawarta w krzyżu: prawda, wiara, pokuta, pokora, sprawiedliwość, miłosierdzie, czystość, wytrwałość podczas prześladowań.

Malta „Wyspa kobiet”

Malta nie bez powody nazywana jest wyspą kobiet. Terakotowe figurki postaci o obfitych kształtach, krągłych udach, ramionach i piersiach, za ro o maleńkich stopach i dłoniach ściśle wiążą się z kultem płodnej natury w okresie cywilizacji świątyń. Są zmysłowe, powabne i pełne wdzięku. Znaleziona w świątyni Ħaġar Qim statuetka nazywana „Maltańską Wenus” mimo niewielkich rozmiarów (około 10 cm) zaskakuje realizmem i kunsztem wykonania. Warto przystanąć także przy „Śpiącej kobiecie” – wyjątkowym osiągnięciu sztuki prehistorycznej Malty. Odkryta w korytarzach Hypogeum Ħal Saflieni, datowana na okres ok. 3000 lat p.n.e. figurka przedstawia prawdopodobnie śpiącą boginię matkę, symbolizującą śmierć , wieczny sen. Kolejna słynna „grubaska” (właściwie same jej nogi odziane w „spódniczkę”) tym razem o gigantycznych wymiarach pochodzi ze świątyni Tarxien. Większość figurek nie ma głów – możliwe, ze były one wykonane z drewna, aby można je było łatwo demontować (wskazują na to specjalne bolce u nasady). Przeznaczenie statuetek pozostaje jednak zagadką.

Wyspy maltańskie są jak skrzynie ze skarbami. Kryją się w nich sekretne zatoczki, zabytkowe miasta, mieniące się kolorami groty, megalityczne świątynie, tajemnicze koleiny, podziemne labirynty. Jest 10 miejsc, które koniecznie trzeba odwiedzić, żeby poczuć prawdziwy klimat Malty.

1. Valletta stolica Malty.

Valletta – najmniejsza ze wszystkich i zarazem najbardziej na południe położona europejska stolica. Jej strome uliczki, widok z góry na morze, kolorowe balkony i monumentalna katedra tworzą idealną scenerie do spaceru. Mury Valletty kryją w sobie muzea, kościoły i piękny Teatr Manoela.

Valletta uchodzi za pierwsze nowożytne miasto wybudowane w całości według planu. Ulice wytyczono na planie szachownicy, Dziewięć arterii komunikacyjnych przecina miasto wzdłuż. Różnicę poziomów między ich 12 przecznicami niwelują schody.

Valletta oferuje szeroką gamę festiwali. Malta International Fireworks Festival, czyli festiwal sztucznych ogni, odbywa się pod koniec kwietnia w różnych miejscach nad Wielkim Portem. Valletta Film Festival rozpoczyna się w drugim tygodniu czerwca. Pokazy filmów mają miejsce w bastionie św. Jakuba na Pjazza Teatru Rjal, Misrah San Gorg i w forcie św. Elma. Trwający trzy tygodnie Malta Arts Festival startuje na początku lipca. Obejmuje muzykę, taniec, teatr, literaturę, sztukę odbywa się w Vallettcie i we Florianie. Malta Jazz Festival zaczyna się pod koniec lipca na wolnym powietrzu pod bastionem św. Jakuba. Warto też polecić: karnawał zimą i latem; festiwal muzyki klasycznej i jazzowej The Three Palaces Festival, odbywający się w pałacach: Verdala w ogrodach Buskett, San Anton w Attard i Wielkich Mistrzów w Vallettcie; Malta Word Music Festival i Għanafest – festiwal muzyki folkowej.

Stolica Malty jest nierozerwalnie związana z historią joannitów. Wpisana na listę UNESCO starówka skupia 320 zabytków na powierzchni 55 ha – to jeden z najbardziej skoncentrowanych historycznych obszarów na świecie.

Widzieć i nie być widzianym – to jedna z funkcji, którą pełnią gallarias, charakterystyczne zamknięte balkony ze wspornikami, które są powszechnym elementem fasad maltańskich kamienic. Gallarias to wyraźny wpływ architektury arabskiej, służący kobietom jako zasłona intymności, a jednocześnie zapewniający możliwość uczestnictwa wżyciu publicznym. Pierwszym pisemnym wzmiankowym balkonem w Valletcie jest długi zamknięty balkon wzdłuż skrzydła Pałacu Wielkich Mistrzów z końca XVII w. Inaczej na Gozo. W pierwszym przypadku są wykonane z drewna i szkła, w drugim z dekorowanego rzeźbieniami kamienia. W pobliżu portów malowane są często na te same żywe kolory, co łodzie rybackie luzzu.

Każdego dnia w południe, największy dzwon ma Malcie dzwoni, jego dźwięk rozbrzmiewa nad spokojnymi wodami Wielkiego Portu.

Podczas II Wojny Światowej Malta była nieustannie bombardowana, szczególnie w latach 1940-1943. Rzucili wyspę na kolana – jej duch został zmiażdżony, ale nigdy nie pokonany. Rodzice i dziadkowie opowiadali historie o trudach i bohaterstwie w odległych dniach niewyobrażalnych horrorów.

Między lutym a czerwcem 1942 r. Oblężenie Malty zaostrzyło się do tego stopnia, że ​​tylko dwa z 24 statków handlowych przybyły i skutecznie rozładowały swój ładunek, przynosząc bardzo potrzebne zapasy na wyspę. W pierwszej połowie 1942 r. Malta przetrwała 154 dni i noce ciągłych bombardowań. 

Oblężenie zostało ostatecznie przerwane wraz z przybyciem w sierpniu 1942 r. 14 statków Marynarki Handlowej, eskortowanych przez największą i najpotężniejszą eskortę, jaką brytyjska flota kiedykolwiek zgromadziła w tak zwanej Operacji Pedestal. Tylko pięć z tych statków w końcu uwiodło się w Grand Harbour, ratując Maltę przed głodem. Aż 400 żołnierzy alianckich straciło życie w tej operacji. 

„Ponad 7 000 cywilów, żołnierzy i kobiet zmarło podczas trzyletniego oblężenia”.

Każda osoba była bohaterem w taki czy inny sposób, czy to na linii frontu, czy w domu, modląc się o koniec okrucieństw. Pomnik Dzwonów Oblężniczych w Valletcie upamiętnia wszystkich bohaterów, którzy oddali życie, aby chronić innych. 

Obok dzwonnicy znajduje się katafalk z brązu zawieszony na balustradzie bastionu, symbolizujący pochówek zwłok nieznanego żołnierza na morzu.

Dolne Ogrody Barrakka położone są tarasowo na szczycie Bastionu Świętego Krzysztofa. Znajdują się tam ważne pamiątki historii. m.in. świątynia w stylu doryckim wzniesiona w 1810 roku na cześć Alexandra Balla, pierwszego gubernatora Malty, który dowodził brytyjsko – maltańskimi siłami podczas powstania przeciw Francuzom w 1799 r.

W pobliżu Dolnych Ogrodów Barrakka znajdują się malowniczo usytuowane domki rybaków. Nie wiem jak to się stało, że wcześniej ich nie zauważyliśmy, może ukryły się przed światem. Wyglądają jakby wyrastały ze skał. Usiedliśmy nad brzegiem, chcieliśmy trochę odpocząć. W powietrzu czuć zapach morza, z domków rozchodzi się aromat świeżych ryb. W koło słychać rozmowy domowników. Spotkaliśmy też wygrzewającego się na słońcu kocięta. Miejsce tak bardzo inne niż cała Valletta.

2. Marsaxlokk „Port ciepłego wiatru” i kolorowe łódki luzzu – Malta.

„Port ciepłego wiatru” bo to właśnie oznacza nazwa Marsaxlokk (wymawia się Marsaszlok) urzeka kolorami.  Małe urocze miasteczko rybackie przyciąga wielu turystów. Warto wybrać się tu w niedzielę, bo wtedy odbywa się tu targ rybny.

W tutejszym porcie cumuje największa flota luzzu (kolorowych łódek) na Malcie (70% wszystkich łodzi rybackich na wyspie). Kolorowe maltańskie łódki, będące jednym z symboli kraju zacumowane we wszystkich portach na wyspach, a wymalowane na burtach oczy Ozyrysa czuwają nad pomyślnym powrotem rybaków do portu. Nie sposób przegapić rejsu łódką po turkusowych wodach Morza Śródziemnego.

Malowane tradycyjnie na żółto, niebiesko, czerwono i zielono łodzie rybackie luzzu są wizytówką Malty. Ich początki sięgają prawdopodobnie czasów Fenicjan, być może już wtedy ich dzioby zdobione były okiem Ozyrysa. Wierzy się bowiem, że oddala on złe moce, zapewnia szczęśliwy połów i bezpieczny powrót do portu. Luzzu mają także podwójnie wzniesiony kadłub, co chroni je podczas sztormów. Dawniej były zaopatrzone w żagiel, obecnie większość jest wyposażona w silniki.

Innym rodzajem tradycyjnej maltańskiej łodzi, nienadającej się jednak do połowu ryb, jest mniejsza i zwinniejsza dgħajsa, nazywana „maltańską gondolą”. Ma bardzo wysoki dziób i rufę zasilana jest pracą rąk wioślarza i służy często jako taksówka wodna.

Nad samym miasteczkiem góruje kościół parafialny Our Lady of Pompei. Parafia Marsaxlokk została założona gdy rybacy zaczęli budować domy w pobliżu wybrzeża morskiego, aby zaoszczędzić czasu na podróżach. Tak więc pod koniec XIX wieku postanowiono zbudować kościół. Budowa kościoła rozpoczęła się w 1890 roku.

W porcie Marsaxlokk poławia się największą liczbę ryb sprzedawanych na Malcie. W ciągu tygodnia handluje się nimi na targu w Valletcie, z którego trafiają do najbardziej ekskluzywnych restauracji na wyspie. Codziennie od raba na nabrzeżu Marsaxlokk odbywa się wielobranżowy bazar. W niedzielne poranki w porcie sprzedaje się świeże, dopiero wyjęte z sieci, często jeszcze podskakujące na wadze ryby wszelkich gatunków oraz owoce morza. Na wybrzeżu czeka też wiele doskonałych restauracji rybackich.

3. Vittoriosa (Birgu) – Malta.

Usytuowane w pobliżu siebie Vittoriosa, Cospicua i Senglea tworzą spójną aglomerację położoną naprzeciwko Valletty. Pełne malowniczych zaułków, pomimo bliskości stolicy zachowały swój lokalny i autentyczny charakter.

Nazwa Vittoriosa (Zwycięska) przypomina i Pierwszym Wielkim Oblężeniu w 1565 roku. Tutaj wielki mistrz La Valette i jego oddziały urządzili bazę operacyjną i ostatnią linię obrony przed osmańskimi najeźdźcami. Wcześniej miejscowość nosiła nazwę Birgu i ta używana jest obecnie.

Vittoriosa (Birgu) była pierwszą siedzibą joannitów, kiedy rycerze przybyli na wyspę. Wówczas półwyspu bronił tylko Fort Świętego Anioła (St Angelo).

Dawna siedziba rycerzy jest najciekawszym z Trzech Miast (Cospicua, Vittoriosa oraz Senglea) i najmniej zniszczonym przez bombardowania podczas II wojny światowej.

Co roku w październiku w Vittoriosie organizowany jest Birgufest. Celem festiwalu jest podkreślenie piękna i romantycznej atmosfery tego miejsca. Wszystkie ulice i domy rozświetlone są świecami, na ulicach wiszą żyrandole, a po krętych ścieżkach rozlega się muzyka. Program obfituje w spektakle teatralne, wystawy, koncerty (od klasyki po nowoczesne brzmienia), rekonstrukcje historyczne i degustacje potraw kuchni maltańskiej. Ukoronowaniem festynu jest wydarzenie „Birgu by Candlelight” („Birgu przy blasku świec”), kiedy po zachodzie słońca w historycznym centrum gaszone są światła elektryczne, a ulice oświetla delikatny blask tysiąca świec.

4. Rabat – Malta.

Zarówno Rabat jak i Mdina znajdują się na wzniesieniu, dominującym nad całą wyspą (warto zabrać cienką kurtkę, bo tu nawet latem mocno wieje). Rabat obejmuje większą część starego rzymskiego miasta , które Arabowie zmniejszyli do dzisiejszych rozmiarów.

Nazwa Rabat wywodzi się od arabskiego słowa określającego przedmieście i została nadana ze względu na położenie miasta względem Mdiny.

Rabat pozostaje trochę w cieniu Mdiny, jest raczej odwiedzany przy okazji podróży do “Cichego Miasta”. Myślę, że jest to trochę niesprawiedliwie, według mnie jest to jedno z ładniejszym miast na Malcie. Warto się tu trochę pokręcić, pospacerować wąskimi uliczkami, popatrzeć jak żyją ludzie.

Fasady kamienic z charakterystycznymi balkonami , kolorowe drzwi z uroczymi zdobieniami i te nieziemskie kołatki sprawiają, że można tu stracić poczucie czasu.

Odbywające się w Mdinie i Rabacie Święto Światła – Imnarja – to jednocześnie wspomnienie apostołów św. św. Piotra i Pawła, obchody dożynek i przesilenia letniego. Przebieg jest zawsze ten sam: w weekend poprzedzający 29 czerwca zespół (bandu) ogłasza święto i maszeruje z chorągwiami, a w wigilie, 28 czerwca w ogrodach Buskett mieszkańcy gromadzą się, aby zjeść tradycyjną maltańską potrawkę z królika przy akompaniamencie muzyki ludowej „Għana”. Kulminacją obchodów jest Palio – wyścig na oklep w różnych kategoriach: na mułach, koniach i osłach. Chorągiew będąca trofeum zwycięzcy (polio) prezentowana jest najpierw w loggii (Saggajja Hill), z której mistrzowie zakonni obserwowali zawody, a po wyścigach przenoszona do kościoła wygranego, gdzie czeka do następnego święta.

5. Mdina „Miasto Ciszy” – dawna stolica Malty.

Mdina jest jednym z najmniejszych miasteczek Malty, jednak zdecydowanie najbardziej romantycznym. Każdy znajdzie tu coś dla siebie: miłośnicy architektury, fani historii, zakochani czy amatorzy fotografii.

Mdina, zwana też Città Notabile, Melita lub Città Vecchia, to średniowieczne miasto znajdujące się w centralnej części wyspy. Ze względu na wąskie uliczki i spokój, który panuje tu wieczorami, nazywana jest także „Cichym Miastem”.

Mdina była stolicą wyspy aż do 1571 roku, kiedy główna siedziba zakonu przeniosła się z Birgu do Valletty. Jej dzisiejsza zabudowa zajmuje jedynie jedną trzecią obszaru starego maltańskiego miasta, które przez Rzymian było nazywane tak samo jak wyspa – Melita.

Możliwe, ze z powodów obronnych podczas dominacji arabskiej, zmniejszono powierzchnię miasta do obecnej wielkości. Arabowie zmienili również nazwę na Mdina, co oznacza “miasto” a na jej nowo utworzone przedmieście mówili Rabat – “okolica”.

Stukot końskich kopyt i bicie kościelnych dzwonów, rozlegające się w przeważnie wąskich uliczkach Mdiny, przypominają o wiekach, w których nie było samochodów. Osoby lubiące takie klimaty mogą tu pomarzyć o dawno minionych czasach, zachwycić się z miejskich murów rozległym widokiem na wyspę i morze, a także dobrze zjeść i wypić w zabytkowych wnętrzach.

To średniowieczne miasto maltańskie położone niemalże w centrum wyspy jest szczególnie urokliwe wieczorem, kiedy żółtawe światło latarni oświetla wąskie uliczki i kamienne zaułki. Znad murów Mdiny rozciąga się piękny widok, wieczorem dodatkowo uświetniony światłami.

6. Klify Dingli – Malta.

Klify Dingli leżą na południu wyspy, wyrastają z morza na wysokości około 253 metrów , tworząc jeden z najbardziej malowniczych widoków na Malcie. Niektórzy twierdzą, że jest to najładniejsze miejsce na wyspie. Na mnie zrobiły ogromne wrażenie, piękne widoki, wspaniała roślinność.

Kaplica Świętej Marii Magdaleny góruje ona nad klifami Dingli i dlatego nazywana jest potocznie il-kappella tal-irdum (kaplica klifów). Zbudowana została w roku 1646 na miejscu wcześniejszej, istniejącej od co najmniej XV wieku. Jej prosta architektura jest typowa dla maltańskich kaplic położonych na uboczu.

Data budowy kaplicy nie jest znana, lecz najstarsze zapiski na temat budynku pochodzą z roku 1446. Kaplica stoi na klifach Dingli, z daleka od miasta. Używana była przez rolników mieszkających w pobliskich gospodarstwach. W roku 1575 kaplica była w ruinie, a później zawaliła się. Została odbudowana w XVII wieku, i otwarta powtórnie 15 kwietnia 1646 roku przez biskupa Miguela Balaguera. Odbudowa upamiętniona została łacińską inskrypcją ponad wejściem

W roku 1777 w pobliżu drzwi umieszczono tabliczkę z napisem non gode l’immunita ecclesias, aby wskazać, że kaplica nie miała immunitetu kościelnego, tzn. nie zapewniała ochrony osobom poszukiwanym przez prawo. (*Źródło: Wikipedia )

Co roku 22 lipca odbywa się tu jedna ze słynnych maltańskich fest, podczas której w kaplicy jest odprawiana msza. W przeszłości tradycją było także odwiedzanie kaplicy w Wielką Niedzielę.

7. Zatoka Gnejna Bay – Malta.

Zatoka Gnejna Bay leży około 2 km za zachód od Mgarru. Droga jest bardzo dobrze oznakowana.

Po drodze mijamy Castello Zamittello, został on zbudowany w 1675 roku w stylu normańskim.

Według miejscowej legendy Lucia, jedyna córka pewnego barona Bernardo Zammit, zniknęła z sypialni rano weselu u bogatego sycylijskiego hrabiego, jakieś 300 lat temu. Wierząc, że Lucia została uprowadzona przez korsarzy, Baron rozpoczął zbrojne przeszukanie Zatoki Ġnejnej, co okazało się daremne. Rok później nieoczekiwanie zaczęły dzwonić dzwony lokalnego kościoła, a przed ołtarzem pojawiła się wizja zaginionej Łucji, ubranej w habit zakonny. Powiedziała wieśniakom, że uciekła z domu, aby nie poślubić starszego hrabiego, a przyjąwszy śluby zakonnicy, spędził ostatni rok opiekując się rannymi w obcym kraju, dopóki nie zabiła ją zbłąkana strzała.

Castello Zamittello, które niedawno było domem szlacheckiej rodziny Sant Cassia , zyskało rozgłos 27 października 1988 r. Jako miejsce morderstwa barona Francisa Sant Cassii, zbrodni pozostającej tajemnicą.

Obecnie, o ironio, willa jest popularnym miejscem wesel.

8. Gozo młodsza siostra Malty.

Jak głosi jedna z legend, jest to miejsce gdzie piękna nimfa Kalipso więziła w grocie wracającego z wojny trojańskiej Odyseusza. Choć w ”Odysei”, poemacie Homera, zwie się Ogygia, nam śmiertelnikom znana jest lepiej jako Gozo.

Nazwa Gozo wywodzi się z arabskiego ghowdex (wymawianego ołdesz) i oznacza “radość”. Jednak w czasach panowania różnych dynastii i władców Gozo otrzymała kilka innych nazw. Podczas przynależności do Cesarstwa Bizantyjskiego używano nazwy Gavdos – “okrągły okręt”, który nawiązywał do kształtu wyspy.

Stolicę Gozo można rozpoznać już z daleka po cytadeli, która od średniowiecza do dziś góruje nad miastem. Nazwę Victoria miasto otrzymało w 1897 roku z okazji diamentowego jubileuszu wstąpienia na tron królowej Wiktorii.

W Qbajjar miejsca, gdzie odparowywana jest woda morska, są dobrze widoczne, mają bowiem kształt małych kwadratowych basenów wkutych w skałach nad brzegiem morza, Saliny, zwane też bagnami solnymi są atrakcją maltańskiego wybrzeża. Woda, która gromadzi się w zbiornikach , pozostawia osad na ich dnie, który zimą, po całkowitym odparowaniu, jest zbierany łopatami. Usypane z niego kopce tworzą panwie solne, Sól jest następnie zbierana i pakowana w wielkie worki. Według Światowej Organizacji Zdrowia sól morska jest zdecydowanie zdrowsza niż sól kamienna, gdyż jest bogatsza w mikroelementy.

Bazyliki Ta’ Pinu jest to jedno z najważniejszych miejsc sakralnych Malty a znajduje się na Gozo.  Bazylikę Ta Pinu, każdego roku odwiedzają setki tysięcy wiernych z całego świata, aby modlić się o wstawiennictwo Maryi.

Kiedy Karmela Grima wracała 22 czerwca 1883 roku rano ze swojego pola i przechodziła obok kaplicy, znajdującej się w miejscu dzisiejszej świątyni, tajemniczy głos kazał jej wejść do środka, Gdy odmówiła zwyczajową modlitwę, głos pochodzący z obrazu Najświętszej Marii Panny nakazał Karmeli odmówić trzy kolejne modlitwy Zdrowaś Mario.

Krótko po tym wydarzeniu Karmelia poczuła się bardzo źle, choroba przykuła ją do łóżka na rok. Wówczas zwierzyła się ze swojego sekretu przyjacielowi – Francesco Portelli. Francesco przyznał, że i on słyszał w owym miejscu tajemniczy głos, proszący go o modlitwę. Francesco opowiedział także, że po tych niezwykłych wydarzeniach jego matka została cudownie uzdrowiona. Kiedy przyjaciele porozmawiali na temat zaistniałych wydarzeń z biskupem, ten oficjalnie stwierdził, ze głos na pewni pochodził z niebios. Kilka lat później lokalne władze zdecydowały się rozbudować istniejący kościół. (*źródło: “Malta” wydawnictwo Travelbook).

9. Półwysep Marfa – Malta.

Najbardziej na północ wysuniętą częścią Malty jest Półwysep Marfa. Po terenie półwyspu nie kursują żadne autobusy (z wyjątkiem tych, które jadą do portu), jest to dobre miejsce na wycieczkę rowerową. My wybraliśmy się tam pieszo ( z Mellieha w jedną stronę jest 6,5 km) .

Na całej Malcie spotyka się schrony dla myśliwych i kamienne cokoły na klatki z ptakami służącymi łowcom za przynętę. Zabijanie ptaków jeszcze parę lat temu było “narodowym sportem” uprawianym przez ponad 15 tysięcy zarejestrowanych myśliwych. Strzelali oni do wszystkiego, co miało skrzydła – nawet do flamingów i orłów.

Na szczęście przystąpienie Malty do Unii Europejskiej wszystko zmieniło – znacznie skrócono sezon polowań, a odstrzały ograniczono do zaledwie kilku gatunków (*źródło: “Malta perfekcyjne dni” wydawnictwo Marco Polo).

Statua Madonny znajduje się przed kaplicą Niepokalanego Poczęcia na końcu drogi Marfa Ridge. Legenda głosi, że została zbudowana w 1870 roku przez rybaka, w podziękowaniu za cudowne ocalenie.

10. Popeje Village – Malta.

Jadąc niecałe 4 km na zachód z Mellieħy w stronę Anchor Bay, dotrzemy do Popeje Village, znanej także jako Sweethaven Village. Ta oryginalna atrakcja spodoba się przede wszystkim dzieciom. Miasteczko zbudowane w 1980 r. jako plan filmowy musicalu Popeye, w którym główną rolę zagrał Robin Williams, zachowano w niezmienionej formie jako atrakcję turystyczną. Na jego terenie znajdują się oryginalne filmowe dekoracje, kolorowe drewniane domy, basen, plaża wraz z wodnymi trampolinami i zjeżdżalnią, sklep z pamiątkami nawiązującymi do przygód słynnego marynarza.

Maltę odwiedziliśmy w lutym, spędziliśmy łącznie 11 dni. Wyspę zwiedziliśmy jeżdżąc komunikacją miejską, trochę łapiąc stopa. Maltańczycy bardzo radośnie przeżywają święta. 10 lutego obchodzą dzień upamiętniający rozbicie się okrętu świętego Pawła u wybrzeży Malty, Valletta z tej okazji była pięknie przystrojona. Malta, mimo tłumu turystów, nie pozwala się zmienić i pozostaje autentyczna. Miłośnikom wędrówek wyspa o każdej porze roku ukarze inne oblicze.