Jak nie zanudzić się na greckiej wyspie Kos?

Nie podobało mi się Zakynthos, to wyspa bez klimatu, może dlatego, że została zniszczona przez trzęsienie ziemi, na Kretę chciałabym wrócić. Kalymnos to takie Symi, tylko większa i bardziej zielona. Ciekawe jest Nisyros, może to za sprawą uśpionych wulkanów i klimatycznych górskich wiosek. Zapomniałam o „Szmaragdowej Wyspie” Thassos, jest najmniej doceniana a idealna dla ludzi, którzy szukają ciszy i spokoju. Ma przepiękne plaże, ciekawe miejsca do odwiedzenia i jest zielone.

Kos jest płaski, ma mało drzew i jest nijakie, niegreckie. Tylko napisy na znakach drogowych i powiewające flagi przypominają, że jesteśmy w Grecji.

Archipelag Dodekanezu wyłania się z Morza Egejskiego na wschód od Cyklad, bliżej wybrzeży Turcji niż Grecji. Nazwa, która oznacza „dwanaście wysp” , uwzględnia tylko te główne (Rodos, Kalimnos, Karpathos, Astypalia, Kasos, Kos, Leros, Nisyros, Patmos, Chalki, Symi, Tilos), pomijając pozostałych ponad 100 wysp i wysepek z których 26 jest zamieszkiwanych.

Dodekanez, czyli „dwanaście wysp”.

Kos, trzecia (po Rodos i Karpatos) pod względem wielkości wyspa Dodekanezu jest położona w sercu archipelagu, między Nisyros a Kalimnos, zaledwie 4 km od tureckiego Bodrum. Pamiętajcie w telefonie ustawić ręczny wybór sieci komórkowej, żeby nie łapać sieci tureckiej (rachunek za rozmowy telefoniczne wyjdzie wtedy dość wysoki).

Dzięki bezkresnym piaszczystym plażom (bardzo rzadko spotykanym na innych greckich wyspach), parkom wodnym Kos stało się jednym z najbardziej popularnych kierunków turystycznych.

Przez sam środek wyspy, która liczy zaledwie 45 km biegnie droga, po której można poruszać się maksymalnie 70 km na godzinę. Do plecaka pamiętajcie koniecznie zabrać zapas marchewek i jabłek, osiołki i kozy je uwielbiają.

W maju bywa tu dość wietrznie, warto o tym pamiętać. Wyspa ma świetne warunki do jazdy na rowerze, większość wypożyczalniach oferuje wynajem rowerów (tradycyjnych i elektrycznych). Koszt całodniowego wynajmu roweru elektrycznego to 20 EUR-o plus 5 EUR-o za dodatkowe ubezpieczenie.

Pamiętajcie o jabłkach i marchewkach, kozy i osiołki je uwielbiają!

1.Pyli i osada Palio Pyli (Stare Pyli) – Kos.

Pyli znajduje się zaledwie 15 kilometrów na południowy zachód od miasta Kos. W starożytności wieś nazywała się „Peli”. Największą atrakcją wioski jest plac, na którym znajdują się tradycyjne kamienne domy. W centrum osady Pyli, około 100 metrów od placu św. Mikołaja, znajduje się fontanna (stare źródło) wody pitnej.

W lutym w Pyli odbywa się karnawał oraz lokalne święto Agios Georgios (św. Jerzego), podczas którego organizowane są wyścigi konne. Innym ważnym świętem są czerwcowe obchody na cześć Agios Ioannis Klidonos (św. Jana Chrzciciela). Ponadto przez cały sierpień gmina Pyli organizuje szereg imprez kulturalnych.

Dojazd do Pyli jest bardzo łatwy, można tam dojechać samochodem, skuterem, taksówką lub środkami transportu publicznego.

Zamek i osada Palio Pyli (Stare Pyli) – Kos.

Zamek położony jest około 3 kilometry na południowy wschód od wioski Pyli, na szczycie wzgórza na wysokości 300 metrów. Został zbudowany na terenie średniowiecznej osady Palio Pyli, w odległości około 15 km od miasta Kos. Początki osady sięgają XI wieku naszej ery. Zamek nie był widoczny od morza dzięki czemu stanowił doskonałe schronienie przed piratami. Z czasem wokół twierdzy powstała osada. Na bizantyjskie miasto składały się m.in. zamek i mury obronne, domostwa i budowle sakralne. Podczas wielkiego trzęsienia ziemi w 1493 roku zamek został poważnie uszkodzony . Kiedy wyspa Kos została podbita przez joannitów zamek odrestaurowano i wzmocniono. Wieś zostało opuszczona około 1860 roku z powodu epidemii cholery.

Do zamku można dojść leśną ścieżką, około 3 kilometry od obecnej osady Pyli lub dojechać samochodem, tuż przed wejściem jest parking, który pomieści kilka samochodów. To według mnie najciekawsza atrakcja maleńkiej wyspy Kos.

2. Miasto Kos – stolica wyspy.

Stolica wyspy, miasteczko Kos jest bardzo kolorowe i różnorodne. Wielokulturowy charakter wyspy jest widoczny przede wszystkim dzięki stanowiskom archeologicznym z różnych okresów historycznych. Starożytne świątynie poświęcone bogom greckim, średniowieczne zamki, meczety osmańskie i dawne włoskie budynki ukształtowały niezwykłą mieszankę kultur.

3. Asklepiejon – Kos.

Około 4 kilometry od miasta Kos położony jest Asklepiejon. To bez wątpienia najważniejszy zabytek archeologiczny na wyspie Kos. W starożytności było to miejsce kultu boga Asklepiosa, a także miejsce uzdrawiania i nauczania medycyny. To tutaj Hipokrates, jedna z najważniejszych postaci medycyny starożytnej i ojciec współczesnej medycyny, założył swoją szkołę i nauczał medycyny.

Asklepios, zwykle przedstawiany z laską oplecioną przez węża, był synem Apollina i nimfy Koronis.  Zanim przyszedł na świat, matka zakochała się w Ischysie. Zazdrosny bóg poprosił swoją siostrę Artemidę, aby uśmierciła niewierną kochankę strzałami z łuku, po czym wyrwał nienarodzonego syna z jej łona i powierzył go na wychowanie centaurowi Chironowi. To pod jego opieką chłopiec nauczył się sztuki lekarskiej. Kiedy Asklepios dorósł, zobaczył jak wąż ożywia za pomocą ziela innego zabitego gada. Wyrwał mu ziele z pyska i zaczął go używać do wskrzeszania zmarłych. Doszedł do takiej wprawy, że rozsierdziło to Zeusa, który cisnął w medyka piorunem i umieścił na niebie jako gwiazdozbiór Wężownika.

Oryginalny tekst Przysięgi Hipokratesa.

„Przysięgam na Apollona lekarza, na Asklepiosa, Hyg(i)eję i Panakeję, na wszystkich bogów i boginie, czyniąc ich świadkami, że będę podług mej zdolności i mego osądu wypełniał te przysięgę i ten zapis.
Tego, kto mnie wyuczył tej sztuki, uszanuje na równi z moimi rodzicami i będę dzielił z nim życie, a kiedy znajdzie się w potrzebie, odwzajemnię się pomocą; dzieci jego będę traktował na równi z moimi braćmi i nauczał ich będę tej sztuki, jeśli ją zechcą przyswoić, bez zapłaty i pisemnego zobowiązania; prawidła zaś w ustnym nauczaniu i wszelką inną wiedzę przekazywać będę moim synom i synom tego, kto mnie wykształcił, oraz uczniom, którzy zawarli ze mną umowę i złożyli przysięgę zgodnie z obyczajem lekarskim, i nikomu innemu.
Będę się posługiwał środkami dietetycznymi na pożytek cierpiącym podług mej zdolności i osądu, powstrzymam się zaś przed szkodzeniem i nieprawością.

Nie podam nikomu śmiertelnego leku, nawet jeśli będzie mnie prosił, ani nie udzielę nikomu takiej porady, jako też nie podam kobiecie środka poronnego.

Zachowam czyste i nieskalane życie moje i moją sztukę.

Nie podejmę się cięć [chirurgicznych] nawet w przypadku kamicy, pozostawiając ową czynność mężom uprawiającym ten zawód.

Do jakiegokolwiek wstąpię domostwa, wejdę tam, aby pomagać cierpiącym, wystrzegając się wszelkich świadomych naruszeń prawa i szkodliwych postępków, a zwłaszcza czynów lubieżnych wobec ciał kobiet i mężczyzn, wolnych czy niewolników.

Jeśli podczas leczenia lub kiedy nie będę zajmował się leczeniem, dostrzegę coś lub usłyszę, co dotyczy życia ludzi, a czego nigdy nie należy ujawniać na zewnątrz, przemilczę to uważając, że nie może być wypowiedziane.

Jeśli zatem będę wiernie dotrzymywał tej przysięgi i nie naruszę jej, nich dany mi będzie owoc życia i sztuki, i sława u wszystkich ludzi po wsze czasy, a jeśli będę ją naruszał, popełniając krzywoprzysięstwo, niech stanie się to, co temu przeciwne”.

4. Zamek Antimachia (Kos).

Zamek Antimachia to niezwykła średniowieczna twierdza zbudowana przez joannitów świętego Jana. Położony jest na południowy wschód od wioski Antimachia.

Zamek robi niesamowite wrażenie z zewnątrz, ale wewnątrz niewiele zostało do zobaczenia. Zwiedzanie jest darmowe.

3 czerwca 1457 roku flota osmańska składająca się z 156 statków i 16 000 żołnierzy zaatakowała Kos. Najpierw zaatakowali i spalili Zamek Rycerzy a następnie skierowali się do osady Palio Pyli i Zamku Kefalos. Następnie zaatakowali Zamek Antimachia, który był oblegany przez 23 dni. Bohatersko broniło go 15 rycerzy i 300 ludzi, większość z nich była nieuzbrojona. 26 czerwca Osmanowie po próbie zdobycia Zamku ostatecznie wycofali się po stracie ponad 1000 ludzi. Zginęło tylko 15 z  300 obrońców Zamku Antimachia!

5. Plaka – pawi las (Kos).

Sosnowy las Plaka można znaleźć, jadąc na zachód od Antimachii, skręcając w prawo w 2,5 kilometrową utwardzoną drogę, która prowadzi prosto do lasu i jej kolorowych mieszkańców. W okolicy żyją dziesiątki imponujących pawi, chodzących swobodnie, które nie boją się ludzi. Pamiętajcie zabrać dla nich jedzenie.

Średnia długość życia pawia na wolności wynosi około 20 lat. Jeśli samiec nie ma piór w ogonie, to znaczy, że ma mniej niż rok. W wieku 1-3 lat rozwijają się u niego pióra.

W ludzkich oczach zapisana jest dobroć!

W pawim lesie o ich mieszkańców dba przemiły Grek, można od niego kupić pokarm dla ptaków. Jest to idealne miejsce na spacer, dzięki wysokim sosną turyści mogą się cieszyć chłodem w upalne dni, dzieci będą zachwycone. Przy odrobinie szczęścia można spotkać całkowicie białego pawia!

6. Jezioro Alikies – w poszukiwaniu flamingów.

Słone jezioro Tigaki (po grecku Alykes) leży pomiędzy Tigaki i Marmari. Do 1989 roku produkowano tu sól morską, stąd opuszczone budynki, które według mnie są jedyną atrakcją tego miejsca. Dziś miejsce to jest pod ochroną ponieważ zapewnia schronienie dla wielu ptaków wędrownych, w tym flamingów. Byłam tam dwa razy i nie udało mi się ich zobaczyć. Zapamiętałam tylko straszny smród, brud i ludzkie fekalia na wieży widokowej. Nie wiem jak takie miejsce można uważam, za atrakcję wyspy.

Dość fajnie wyglądają tylko murale w opuszczonych budynkach, naprzeciwko jezioro odnajdziecie kameralną plażę.

7. Górska wioska Zia (Kos).

Reklamowana wszędzie górka wioska Zia, jest najzwyklejszą maleńką grecką wioską pełną straganów z przysłowiowym „mydłem i powidłem”.  Na innych greckich wyspach widział o wiele bardziej klimatyczne wioski, w których można było napić się przepysznej greckiej kawy i poczuć prawdziwy klimat wyspy. Bez straganów z chińszczyzną i bez tanich podróbek. Czy warto tu przyjechać? Powiem tak – pewnie warto, bo na Kos zwyczajnie nie ma gdzie jechać. Zachwalany zachód słońca w Zia ja bym sobie odpuściła, w sezonie letnim ciężko będzie o miejsce parkingowe, w maju, przed sezonem już był problem z zaparkowaniem auta.

8. Embros – gorące źródła (Kos).

Plaża Therma i naturalne gorące źródła uważane są za jedno z najbardziej niezwykłych miejsc na wyspie. Odnajdziemy je w południowo-wschodniej części wyspy, około 13 kilometrów od miasta Kos. Można dojechać tu komunikacją publiczną, z przystanku do plaży prowadzi malownicza droga, spacer zajmuje około 10 minut. Miejsce to odkrył w 1934 roku włoski archeologa. Nazwa tej plaży pochodzi od greckiego słowa „ζεστό” – dosłownie oznaczające „gorące” , ze względu tryskające od wieków gorące źródła. Większość plaży okryta jest czarnym piaskiem i kamieniami. Stałymi bywalczyniami są tam kozy (też uwielbiają jabłka). 

9. Limionas – Kos.

W Limionas znajduje się plaża, maleńki port i knajpa serwująca najlepsze owoce morza na wyspie. Położona w północnej stronie linii brzegowej wyspy, oddalona jest około 42 kilometrów od miasta Kos. Mimo, że zatoka Limionas znajduje się w wietrznej części Kos, zatoka otoczona jest małym portem, blokującym wiatr. Plaża wydaje się być podzielona na dwie części z dwoma oddzielnymi wejściami. Bardziej przypomina rodzaj zatoczki, z wąską linią brzegową i z leżakami. Jest dość daleko położona od wszystkich atrakcji, nie jest nigdy zatłoczona.

10. Najpiękniejsze plaże na wyspie Kos.

Plaże na maleńkiej greckiej wyspie Kos są bez wątpienia jej największym atutem. Paradise Beach (Rajska plaża) jest jedną z najbardziej popularnych plaż na wyspie i znajduje się w samym środku zatoki Kefalos, około 35 kilometrów od miasta Kos. Byliśmy w Marmari, w maju było bardzo wietrznie, wybraliśmy się na Rajską plażę, tam była cisza i spokój. Wybrzeże jest piaszczyste, płytka, turkusowa woda, to bez wątpienia idealne miejsce dla małych dzieci.

11. Wycieczki na okoliczne wyspy (Kalymos, Nisyros).

Moja pierwsza myśl: dwie wyspy Kalymnos i Nisyros uratowały mój wyjazd na Kos. Dla osób które lubią zwiedzać i aktywie spędzać czas, wyspa Kos przed sezonem (w maju) jest zwyczajnie  za mała. Dla osób kochających plażować jest wręcz idealna. Ja leżąc na plaży dłużej niż dwie godziny, zwyczajnie się nudzę. Czytanie na leżaku, czy na plażowym ręczniku nie sprawia mi przyjemności. Nigdy nie potrafię znaleźć odpowiedniej pozycji do czytania. Ale maj to idealny miesiąc na zwiedzanie, pogoda fantastyczna, wszędzie zielono no i kwitną maki, krwiście czerwone maki. Nigdzie nie mogłam znaleźć kwitnących kaparów (tak bujnie kwitnących o tej porze roku na Samos).

Promem można się bardzo łatwo dostać na pobliskie wyspy Kalymnos i Nisyros.

Kalymnos – grecka perełka.

Kalymnos to „pocztówkowa wyspa” ukochana przez ludzi, którzy uwielbiają wspinaczkę górską. Nazwę wyspy można przetłumaczyć jako „dobre porty”. Dostać się tu można w niecałą godzinę (około 40 minut) z portu w Mastihari (Kos), bilet na prom kosztuje 8 EUR-o. Pothia jest niewielkim portowym miasteczkiem i jednocześnie stolicą wyspy. Nad brzegiem morza, przy deptaku ciągną się klimatyczne kafejki, maleńkie restauracje z przepysznym greckim jedzeniem. Wąskie uliczki, kolorowe domku robią wrażenie jakby były wyjęte z bajki. Tu czuć prawdziwy klimat Grecji. Miejscowi piją kawę, rozmawiają, rybacy czyszczą i reperują sieci. Czas tu wolno płynie.

Nisyros u stóp uśpionego wulkanu (Grecja).

Jeśli ktoś był wcześniej na Lanzarote w Parku Narodowym Timanfaya  to dolina wulkanu nie zrobi na nim piorunującego wrażenia. Zapach siarki zawieziecie ze sobą do damu :). Na Nisyros przepiękne są maleńkie wioski: Nikia to prawdziwa biała perełka. Stolica Nisyros i jej główny port (Mandraki) to urocze miasteczko przyklejone do bazaltowych skał, nad którym górują kamienne mury twierdzy z białym monastyrem Panagia Spiliani. Domki, jedne białe, drugie kolorowe, stoją przy wąskich, krętych uliczkach i ślepych zaułkach, w których można się zagubić. Uliczki, placyki a nawet tarasy są wyłożone mozaikami z chochlakia – białych i czarnych otoczaków.

Lubisz to co robię?  Będzie mi niezmiernie miło jeśli wypijemy razem kawę.