Malta – Birkirkara i Zatoka Gnejna Bay. Gdzie autobus zawiezie i nogi poniosą – zwiedzania dzień 8

Rano wybraliśmy się do Birkirkary  ( autobus numer 41 lub 42 z Mellieha), później w planach mieliśmy jeszcze Zatokę Gnejna Bay.

Birkirkara nie jest miejscem, które można znaleźć w wielu przewodnikach turystycznych. Samo miasto nie jest na pierwszy rzut oka urocze, ani efektowne. Mieszczą się tu głównie domy i biura. Czy warto się tu zatrzymać ? Oceńcie sami.

Ja chciałam zobaczyć kościoły, które często mijałam jadąc autobusem do Valletty. Powiecie pewnie, że wszystkie miasta na Malcie są pełne kościołów, ale myślę, że tu zatrzymać było się jednak warto.

Birkirkara, uznawana jest za najbardziej rozległe miasto na całej wyspie. Wysiedliśmy przy kościele Świętego Pawła, i trochę podpatrywaliśmy mieszkańców. Z samego rana mężczyźni spotykają się na małe ploteczki. Ponoć to taka tradycja na Malcie.

Kościół poświęcony Apostołowi św. Pawłowi znajduje się w Valley Road Birkirkara. Dziś ta droga jest jedną z najbardziej ruchliwych na Malcie, ale w starszych czasach była rzadko używana. 

W tamtych czasach miasto Birkirkara było wyśrodkowane z boku, gdzie dziś znajduje się bazylika św. Heleny. Kiedy budowano nowy kościół (kościół, który dziś jest znany jako „Stary Kościół”), ludzie przechodzący przez most, aby odwiedzić kościół, mijali okolicę kościoła św. Pawła. W tym czasie stary kościół był nieco oddalony od siedliska i nie był zbyt popularny wśród mieszkańców Birkirkara.

Pierwotny kościół został zbudowany w 1538 roku; zaledwie osiem lat po przybyciu Rycerzy św. Jana na Maltę w 1530 r. Kościół został odbudowany około 300 lat później między 1852 a 1854 r.

Obraz z prywatnej kolekcji dr. Alberta Ganado, namalowany przez ks. Davida Markham z lat 1845–1846 o nazwie „Village of Bircarcara, Malta” jest jedynym znanym obrazem tego starego kościoła. 

Kamienny krzyż przedstawiony na filarze jest prawdopodobnie tym samym krzyżem, który dziś leży na dachu tuż nad zakrystią. Przedstawiona na obrazie figura św. Pawła to prawdopodobnie ta sama figura, która dziś znajduje się na samym szczycie fasady kościoła. Można zatem bezpiecznie wywnioskować, że obraz Markhama jest realistyczną interpretacją typowej sceny tamtych dni.

Mechaniczny zegar kościoła jest dziełem znanego zegarmistrza Mikelana Sapiano (1825–1913). Mikelanġ Sapiano zasłynął, gdy udało mu się naprawić zegar w swoim rodzinnym kościele; kościół parafialny w Mqabba. Uważa się, że mechaniczny zegar stworzony przez Mikelana Sapiano dla kościoła św. Pawła ma wielką wartość historyczną. Biorąc pod uwagę niewielki rozmiar tego kościoła, Sapiano wciąż potrafił sprawić, że ten zegar automatycznie zabrzmi trzy dzwony, a także uruchomi dwie osobne tarcze zegara. Tarcze zegara znajdują się w znacznej odległości od siebie. Podczas gdy jedna twarz znajduje się dokładnie pod dzwonnicą, druga znajduje się na fasadzie kościoła. Na fasadzie znajduje się szkieletowa tarcza. Wykonany jest z szkieletowej ramy wykonanej z żelaza i szkła, dzięki czemu można go oświetlić w nocy.

Mechaniczny układ tego zegara jest unikalny do tej pory, ponieważ obejmuje trzy ruchy pociągów. Dwukrotne ruchy pociągów są uruchamiane co 15 minut i co godzinę. Zawiera także kolejną mechaniczną funkcję, która co cztery godziny wydaje największy dzwonek, w przypadku Pater Noster , godzina 8, południe, Ave Maria i Souls .

Dzisiejszy kościół został zaprojektowany przez Giuseppe Bonavia, tego samego architekta, który zaprojektował kościół w Ballucie i kościół, w którym dziś mieści się Giełda Maltańska (*źródło https://maltain360.com/page.aspx?ref=120000632 ). Rano kościół był zamknięty, nie udało Nam się go zwiedzić.

Najważniejszym zabytkiem miasta jest bazylika Świętej Heleny. Uważana jest ona za najwspanialszy kościół barokowy na wyspie, w którym wpływ rokoko jest ewidentny, zwłaszcza w rzeźbiarskiej ornamentyce wewnątrz świątyni.

Katedra posiada dwie dzwonnice, po jednej z każdej strony, na których zawieszone jest siedem dzwonów. Największy z nich jest jednocześnie największym na Malcie dzwonem kościelnym. Mieszkańcy Birkirkary zawsze chcieli mieć wielki dzwon w swojej świątyni. Przez to północna (lewa, patrząc od frontu) dzwonnica kościoła została zbudowana nieco szersza od drugiej. Wielki Dzwon miał być tam umieszczony.

Już w 1891 roku Birkirkara miała swój pierwszy wielki dzwon, odlany przez Guze’ Grecha. Niestety, dzwon nie przetrwał długo. Następny został odlany tym razem przez mistrza-ludwisarza z Bormli, Gulju Cauchi. I ten również nie przetrwał długiego czasu. Wielki dzwon, który dziś wisi na dzwonnicy w Birkirkarze, został wykonany w ciągu roku. Tylko 10 miesięcy wystarczyło, aby zebrać potrzebne na niego fundusze. Dzwon został odlany na 24 września 1931, w odlewni Baricozzi w  Mediolanie ( Włochy). Opiekę nad jego tonacją powierzono wybitnemu maltańskiemu kompozytorowi Carlo Diacono. We wtorek, 12 stycznia 1932, dzwon przypłynął na Maltę. Po dotarciu na miejsce przeznaczenia, został uroczyście zawieszony w dniu 17 stycznia 1932.

Wielki Dzwon waży 101 qnatar i 40 irtal (ok. 8100 kg), oprócz serca, które waży 5 qnatar (ok. 400 kg). Wysokość dzwonu to 3,12 m, a średnica – 2,44 m. Jego koszt wyniósł 1300 funtów  (w walucie tamtych czasów ).

Co roku w pierwszą niedzielę po 18 sierpnia odbywa się festa poświęcona Świętej Helenie.. Rankiem spod kościoła parafialnego pod wezwaniem Świętej Heleny rusza procesja .

Sanktuarium Maryjne zwane „tal-Ħerba” w Birkirkara, poświęcone Narodzenia Najświętszej Marii Panny, jest bardzo popularne na całych Wyspach Maltańskich. Wielu maltańskich emigrantów w różnych częściach świata wciąż ma na sercu nabożeństwo do „Madonny tal-Ħerba” .

Kaplica Tal-Ħerba stała się szeroko znana dzięki cudownemu uzdrowieniu osoby sparaliżowanej, która znajdowała się w pobliżu. Osoba usłyszała dzwonek z dzwonnicy kaplicy, który przypominała mieszkańcom o Mszy Świętej. Z trudem sparaliżowanemu udało się dotrzeć do kaplicy. Nagle poczuł, że coś dziwnego się dzieje z jego kończynami. Mógł wstać bez pomocy innych i zaczął chodzić. Ze łzami w oczach podziękował Najświętszej Dziewicy za tę niezwykłą łaskę.

Ludzie z różnych środowisk zaczęli odwiedzili tę kaplicę. Chętnie modlili się do Madonny o jej wstawiennictwo. Przywożono tu chorych, z bólami, depresjami i lękami, wszyscy modliły się do Maryi prosili ją o pomoc. Ludzie w niebezpieczeństwie, na lądzie i nad morzem modlili się do niebiańskiej matki, aby zachować zdrowie i bezpieczeństwo. 

Najwyraźniej kaplica stała się zbyt mała, aby pomieścić wielu odwiedzających. W 1640 r. Kaplica została powiększona i ozdobiona. Fasada wraz z portykiem i obecną dzwonnicą datowana jest na 1797 rok. Dziś Sanktuarium ma formę łacińskiego krzyża z kopułą. Są to dodatki, które zostały zbudowane na początku lat dwudziestych.

Rycerze Zakonu Świętego Jana przekazali specjalne datki na kaplicę Tal–erba . Oryginalny ołtarz, obecnie przechowywany na białym marmurowym ołtarzu w oryginalnej kaplicy, został podarowany przez Chev De Pierre. Romualdo Doz był dobroczyńcą srebrnego frontu pokrywającego Mensę ołtarza głównego. Jego herb jest wytłoczony na srebrze ozdobionym czerwonym aksamitem. De Rohan podarował artystyczny srebrny kielich i kompletne aspersorium na wodę święconą. Wignacourt podarował wiszącą srebrną lampę ołtarzową. La Vallette zaoferowała cenny bukiet ganutill. Na środku znajdują się dwie małe statuetki. Maltańczyk z flagą w ręku, trzymając pod stopą Turka.

W tej kaplicy, za drzwiami, które zwykle są zamknięte, znajduje się pomieszczenie, którego ściany pokrywa się od podłogi do sufitu ofiarami „ex voto” upamiętniającymi cudowne uzdrowienia. Większość przedmiotów to obrazy, ale są też resztki, takie jak gipsowe gipsy dla dzieci lub kule i tym podobne. Oczywiste jest, że chociaż niektóre są bardzo stare, niektóre są zdecydowanie nowe, dowód kontynuacji wiary w uzdrawiające moce Madonny tal-Herby przez pobożnych. (*źródło: https://maltain360.com/page.aspx?ref=120003273 )

Kaplica pod wezwaniem św Antoniego z Padwy i św Katarzyny została zbudowana w 1828 roku. 

Zatoka Gnejna Bay

Z Birkirkary wybraliśmy się autobusem numer 42 do Mosty a tam przesiedliśmy się w autobus numer 238 jadący do Mgarr i dalej pieszo do Zatoki Gnejna Bay. Słoneczko dawało Nam nieźle w kość. Widoki przepiękne. Niestety przystanek autobusowy przy zatoce jest czasowo skasowany. W sezonie letnim dojeżdża tam autobus 101  

Zatoka Gnejna Bay leży około 2 km za zachód od Mgarru. Droga jest bardzo dobrze oznakowana. Na zdjęciu powyżej widać stację paliw. Idziemy w dół, mijamy po drodze Kościół Jajeczny, więcej informacji o historii kościoła w oddzielnym wpisie https://bloganki.pl/index.php/2020/03/12/malta-mdina-rabat-i-mgarr-gdzie-autobus-zawiezie-i-nogi-poniosa-zwiedzania-dzien-4/

Po drodze mijamy Castello Zamittello, został on zbudowany w 1675 roku w stylu normańskim.

Według miejscowej legendy Lucia, jedyna córka pewnego barona Bernardo Zammit, zniknęła z sypialni rano weselu u bogatego sycylijskiego hrabiego, jakieś 300 lat temu. Wierząc, że Lucia została uprowadzona przez korsarzy, Baron rozpoczął zbrojne przeszukanie Zatoki Ġnejnej, co okazało się daremne. Rok później nieoczekiwanie zaczęły dzwonić dzwony lokalnego kościoła, a przed ołtarzem pojawiła się wizja zaginionej Łucji, ubranej w habit zakonny. Powiedziała wieśniakom, że uciekła z domu, aby nie poślubić starszego hrabiego, a przyjąwszy śluby zakonnicy, spędził ostatni rok opiekując się rannymi w obcym kraju, dopóki nie zabiła ją zbłąkana strzała.

Castello Zamittello, które niedawno było domem szlacheckiej rodziny Sant Cassia , zyskało rozgłos 27 października 1988 r. Jako miejsce morderstwa barona Francisa Sant Cassii, zbrodni pozostającej tajemnicą.

Obecnie, o ironio, willa jest popularnym miejscem wesel.

Wieża Lippija została zbudowana w 1637 roku na rozkaz wielkiego mistrza Juana de Lascaris-Castellara. Wieża strażnicza stanowiła część skomplikowanej sieci obrony wybrzeża zbudowanej przez Rycerzy Świętego Jana.

Przez wieki wybrzeże Malty było usiane punktami widokowymi lub wieżami obserwacyjnymi, które zostały zbudowane przez Rycerzy Świętego Jana (Knights Hospitaller, Knights of Malta) w XVII wieku. Wieże te były obsługiwane co noc, aby obserwować zbliżające się morze i budzić alarm w przypadku bezpośredniego zagrożenia. Rozmieszczenie tych wież zaplanowano jako takie, aby można było zobaczyć obie sąsiednie wieże, które działały jako system wczesnego ostrzegania przed najeźdźcami. Gdy tylko jedna wieża wykryła podejrzane zdarzenie, uruchomiono sygnał ognia, który został odebrany przez sąsiednie wieże, kontynuując przekaz. Wiele wież przybrzeżnych zbudowano za panowania wielkiego mistrza Alofa de Wignacourta (1601–1622), wielkiego mistrza Paula Lascarisa-Castellara (1636–1657) i wielkiego mistrza Martina de Redina (1657–1660). Celem było wzmocnienie systemu ochrony wybrzeży Malty. Za panowania wielkiego mistrza Juana de Lascaris-Castellara w latach 1637–1640 zbudowano siedem wież. Lascaris zapłacił za budowę tych wież z własnej kieszeni, takie było jego poświęcenie dla umocnienia obrony wybrzeża Malty. Z wyjątkiem Wieży św. Agaty w Mellieha (zbudowanej w stylu Wignacourta), wieże Lascaris są mniejsze niż Wignacourt i składały się z dwóch kondygnacji, płaskiego dachu i parapetu (*źródłó:Wikipedia)

Do zatoki jest jednak spory kawałek drogi. Nam udało się złapać w drodze powrotnej do Mgarr stopa. Maltańczycy są bardzo serdeczni. Planując wyprawę trzeba pamiętać, że droga powrotna jest bardzo mecząca, pobocza są bardzo wąskie .