-
Najpiękniejsze wrzosowisko w Puszczy Kampinoskiej – tuż pod Warszawą.
Zwiastują koniec lata i nadejście jesieni, niektórzy uważają, że przynoszą pecha i nie można ich pod żadnym pozorem przynosić do domu. Celtowie uważali jednak, że wrzos jest magiczna rośliną – stanowił dla nich symbol pasji i miłości. Według wierzeń celtyckich, wrzos w pewien sposób uczył opanowania. Celtowie byli pewni, że kiedy człowiek włoży wrzos pod poduszkę, będzie miał prorocze sny. Prawdopodobnie wynikało to z faktu, że na listkach rośliny żyją niewielkie, halucynogenne grzyby. Przesądy o wrzosie są różne i są uzależnione od regionu i kultury, w jakiej powstały. Według wierzeń nordyckich miały one przynosić chorobę i śmierć. Według druidów otwierał bramy między światami. Natomiast Irlandczycy, paląc wrzosowe kadzidła, przywoływali duchy zmarłych, a pasterze okadzali zwierzęta, aby uchronić…
-
Polany – Olchowiec wędrówka śladami Łemków. Beskid Niski.
Beskid Niski, rozpostarty między Beskidem Sądeckim a Bieszczadami, to jeden z najdzikszych zakątków Polski. Próżno tu szukać wysokich szczytów, za to pięknych widoków z cerkwiami w tle nie brakuje. Przez wieki tereny te zamieszkiwali Łemkowie. Ślady ich kultury można podziwiać do dziś. Ten kamienny mostek wypatrzyłam w przewodniku, od razu wiedziałam, że muszę go zobaczyć. Dziś świeciło piękne słońce. W trakcie tygodniowego pobytu trafił się Nam jeden dzień z „oknem pogodowym” – jeden dzień, kiedy nie padało. W stu procentach zgadzam się z twierdzeniem, że Beskid Niski to najmniej zadeptane góry w Polsce. W trakcie całego spaceru nie spotkaliśmy nikogo, tylko słońce, przyroda, zwierzęta i My – pełnia szczęścia. Wyprawa…
-
Śladami nieistniejących łemkowskich wsi – Beskid Niski.
Jak opisać świat w którym nie ma już ludzi ? Nie ma już nawet osieroconych po nich rzeczy. Kiedyś stały tu domy, czuć było zapach nafty i palonego w kominku drzewa. Na łące pasły się krowy, bawiły się dzieci, w powietrzu unosił się zapach pieczonych jabłek. Co dziś zostało po ludziach, którzy tu żyli ? Kilka starych drzew owocowych, przydrożne krzyże i mały cmentarz. Pozostał osierocony świat i porzucone groby ojców. Dawny i nowy świat Łemków. Łemkowie, w przeszłości zwani też Rusnakami, to dawna ludność Beskidu Niskiego oraz jego wschodnich i zachodnich obrzeży. Tworzyli oni grupę etnograficzną o wyrazistej, odrębnej kulturze i dialekcie, stanowiąc wraz z Rusinami Spisza najdalej wysunięty…
-
Toruń – spacer z głową w chmurach. Ciekawe miejsca, atrakcje.
Piernikami pachną święta, piernikami i choinką – i dokładnie tak wyobrażałam sobie, że pachnie Toruń. W Toruniu wstał nieśmiało nowy dzień, dworzec Toruń – Miasto raczej odstrasza niż zachęca, piękne poranne promienie słońca starają się zrekompensować kiepski widok, zapach podkładów kolejowych i opuszczonej poczekalni. Pociąg IC z Nowego Dworu Mazowieckiego do Torunia miał zaledwie 15 minut opóźnienia, jechał prawie 3 godziny – ostatnio polubiłam wycieczki pociągiem, mogę w spokoju poczytać. Z dworca na Stare Miasto jest bardzo blisko, dosłownie kilka kroków. Toruń wydaje się być jeszcze senny, Lenkiewicz – najlepsza lodziarnia w mieście jest już otwarta, zamawiam lody o smaku piernika. Patrzę na miasto, widzę jak budzi się do życia,…
-
Kamienne krzyże bruśnieńskie – największy skarb Roztocza Wschodniego.
Kapliczki i krzyże przydrożne są nieodłączną częścią polskiego krajobrazu. Stoją w polach, w lasach, na rozstajach dróg, strażnicy ludzkich historii. Każdy przydrożny krzyż ma własną historię i swojego fundatora. Stawiane były w dowód wdzięczności za doznane łaski i dla upamiętnienia ważnych wydarzeń w życiu majętnego fundatora. Wznoszono je też w określonej intencji, prosząc o łaskę Boga. Miały chronić przed chorobą, pożarem i powodzią. Powstawały przeważnie w wieku XIX – w latach wojen, głodów i epidemii, które co jakiś czas dziesiątkowały ludność. Nie lokalizowano ich w miejscach przypadkowych – najczęściej na rozstajach dróg, przy dawnych szlakach drogowych. Obok krzyży i kapliczek sadzono drzewa. Ksiądz Jan Twardowski w jednym ze swoich utworów powiedział:…
-
Cerkiew w Radrużu – tylko tu słychać anielski śpiew.
Radruż to mała wioska na końcu świata, gdzieś pomiędzy Roztoczem a Podkarpaciem, tuż przy granicy z Ukrainą. O takich miejscach zwykło się mówić, że są zapomniane przez Boga. Samotna cerkiew na wzgórzu otoczona murem z białego kamienia, okryta cieniem drzew wydaje się być trochę tajemnicza. Zza muru widać jedynie dachy świątyni i dzwonnice. Już po przekroczeniu bramy odczuwalna jest zmiana atmosfery. To miejsce ma swojego ducha opiekuńczego, wymusza na zwiedzających skupienie i zadumę. Milkną głosy, oglądających ogarnia dziwny spokój. Drewnianą konstrukcję podziwia się raczej w ciszy, rozmawia się szeptem. To dziwne, bo przecież świątynia od dawna nie jest obiektem kultu. Uwagę przyciągają misternie połączone jodłowe bale, drewniane konstrukcje. W cieniu…
-
Polski Orient z wizytą u Tatarów – Bohoniki, Kruszyniany.
Są takie miejsca w Polsce, gdzie wśród dziesiątków podobnych domów zaskoczyć może widok świątyni z półksiężycem, a w pobliskim lesie na cmentarzu zwanym mizarem napotkamy groby wielu pokoleń osiadłych tu tatarskich rodzin uznających Polskę za swoją ojczyznę. Podlaski Szlak Tatarski prowadzi przez ziemie nadane niegdyś polskim Tatarom w XVII w. przez króla Jana III Sobieskiego, zamieszkane przez ich – niegdyś dość licznych – potomków. Kontynuują oni tradycje swoich przodków oraz odprawiają religijne ceremonie w najstarszych polskich meczetach w Bohonikach i Kruszynianach (XVIII-XIX w.). Meczet w Bohonikach – Tatarzy na Podlasiu. Tatarzy żyją w Bohonikach od końca XVII w.. Niewielu Tatarów można spotkać na co dzień we wsi. Rozproszeni po Polsce,…
-
Stare Brusno. U wrót grekokatolickiego cmentarza.
W dolinie Brusienki, wśród lasów widoczne są pozostałości zabudowań po wsi Stare Brusno. Została ona spalona przez wojsko polskie w dniu 21 września 1945 roku, podczas operacji przeciwko UPA (Ukraińska Powstańcza Armia). Część mieszkańców spalonej wsi przesiedlono do ZSRR w 1945 roku, pozostałych – podczas akcji „Wisła” w 1947 roku. Na terenie opuszczonej wsi, który przeistoczył się w mistyczny las, możemy odnaleźć pamiątkę po cerkwi oraz cmentarz. Nekropolia w Starym Bruśnie zajmuje około ćwierć hektara, na której znajduje się około 300 nagrobków, a także krzyży, wykonanych przez tamtejszych rzemieślników. Stare Brusno jest jedną z najważniejszych dawnych wsi Roztocza Południowego. Według wielu źródeł, cmentarze położone na tamtejszych terenach stanowią najpiękniejsze europejskie…
-
Cerkiew św. Paraskewy w Kniaziach – śladami „Zimnej wojny”.
Na porośniętym 160-letnimi lipami pagórku w Kniaziach stoi cerkiew grekokatolicka pw. świętej Paraskewy. Robi przygnebiające wrażenie, pozostały z niej ruiny. Wieś Kniazie założyli w połowie XV wieku wołoscy pasterze osiedleni w bełskich dobrach królewskich. Tuż po odzyskaniu niepodległości we wsi mieszkało 65 Polaków, 35 Żydów i 1386 Ukraińców. Murowaną cerkiew postawiono w latach 1798-1806. Wyposażono ją w ikonostas z XVII wieku i ikonę Jezusa z XVI wieku. Ściany zdobiły polichromię autorstwa Kunickiego, Skopowskiego, Monastyrskiego i Kopytańskiego z krakowskiej szkoły malarstwa. Po II wojnie światowej ukraińską ludność wysiedlono, nie pozostał nikt, kto mógłby opiekować się zabytkiem. Ikony skradziono, mury grożą zawaleniem, kopuła się zapadła a na jej zwieńczeniu wyrosły brzózki i…
-
Muzeum Architektury Drewnianej Regionu Siedleckiego – Nowa Sucha.
Pamiętam dom Babci, też był bielony na biało a w drewnianych oknach wisiały koronkowe firanki, na zimę Babcia zakładała drugą parę okien, w środek wkładałyśmy watę i uszczelkami uszczelniałyśmy otwory. Zimą słychać było jak tymi otworami wiał wiatr, szumiał, czasem miałam wrażenie, że płacze i biadoli – ot taki zwyczajny śpiew wiatru. Drewniane domy mają duszę, duszę, która przenika i udziela się jej mieszkańcom. Jedno jest pewne w babcinym domu zawsze roznosił się zapach suszonych śliwek i zapach ziół. To może te dziecinne wspomnienia, ta tęsknota za Babcia, za rozmowami z Nią sprawiły, że tak bardzo kocham stare domy, kocham tamten zapomniany świat. Jest takie miejsce w którym czujesz się…